برج الخلیفه، پدیده معماری

سکوی لژ دارای پایه­ای است که برج را به زمین لنگر می­کند و از سه جانب دسترسی به سه تراز مختلف ساختمان را فراهم می­کند. ورودی پاویون­ های ساخته­ شده با سازه­ی شبکه­ ی سیمی معلق، کاملاً شفاف هستند و دسترسی­ هایی مجزا برای سوییت­ های بخش B1، سالن­ های اجتماعات، بخش مسکونی و هتل آرمانی در طبقه­ ی همکف و طبقه­ ی اول را فراهم کرده­اند.

عقب­ نشینی تدریجی باله­ ها در مسیر رسیدن به نوک برج، پلان­های کف متنوعی را ایجاد کرده است. طرح این عقب­ نشینی با التفات به گریدهای ساختمان سازماندهی شده و ستون­های فوقانی در امتداد دیوارهای تراز پایین قرار گرفته­ اند تا تحمل بار قائم را تسهیل کنند.

تاج برج خلیفه همان منار رُک (سازه­ی باریک و نوک­تیز بر فراز ساختمان) برج می­باشد که از فولاد سازه­ای ساخته شده. منار رک داخل ساختمان ساخته و با جک پمپ هیدرولیک به ارتفاع منتقل شد. این قسمت بعدها، به طور مجزا به برج افزوده نشد، اتفاقاً برای اطمینان از داشتن رکورد «مرتفع­ترین» و حفظ آن تا چند مدت، به­ عنوان بخشی از طرح اصلی در مدل اولیه لحاظ شده بود؛ ضمن آنکه تجهیزات مخابراتی نیز در داخل این منار رک تعبیه شده است.

تمهیدات امنیتی آتش­نشانی و تخلیه ی سریع از جمله اقداماتی بودند که در اولین مراحل طراحی برج به آنها دقت شد. دیوار شفت پلکان اضطراری کاملاً از بتن است و آسانسورهای خدمات و آتش­نشانی، که در نوع خود مرتفع­ترین هستند، در هر نوبت ظرفیت 5,500 کیلوگرم را پشتیبانی می­کنند. همچنین از آنجا که شاید به طور طبیعی افراد بسیاری قادر نباشند در زمان اضطرار 160 طبقه را طی کنند، پناهگاه ­های تحت فشار و مجهز به تهویه­ ی مطبوع در بین هر 25 طبقه تعبیه شده است. این اولین برجی است که آسانسورهایی ویژه و برنامه­ ریزی­ شده برای تخلیه­ ی کنترل­ شده­ ی ساختمان در مواقع ضروری وقوع حوادث غیرمترقبه، آتش­سوزی یا رویدادهای امنیتی دارد. آسانسورهای نظاره­ی برج، کابین­هایی با سکوی دوبل، سرعت 10 متر در ثانیه و ظرفیت 12 تا 14 نفر بوده و در حرکت پیوسته از پایین­ترین تا بالاترین ایستگاه خود، رکورددار پیمودن بیشترین مسافت هستند.

طرح Yشکل پلان قاعده­ ی برج جدا از رویکرد زیبایی­ شناسانه، فواید سازه­ای بسیاری از جمله افزایش مقاومت ساختمان در مقابل نیروی باد را به همراه دارد. هر بال، به واسطه­ ی یک هسته­ ی مرکزی شش­وجهی، در تقویت و محکم نگه داشتن دوبال دیگر مؤثر است.

هتل آرمانی دبی در طبقه­ ی همکف تا هشتم و نیز طبقات 38 و 39 برج واقع شده و ورودی مجزایی برای خود دارد و طبقات 9 تا 16 فضاهای مجلل و مسکونیِ یک و دوخوابه ­ی آرمانی را در خود جای داده اند. از طبقه­ ی 19 تا 108 مختص جانمایی 900 واحد مسکونیِ یک تا چهارخوابه برای اقامت دائمی است که از طبقه­ ی 45 به بالا، شامل واحدهای فوق مجلل می­شود. 37 طبقه­ ی فوقانی برج، لژ سوییت­ های اشتراکی را در خود جای داده که در سه طبقه­ ی آخر، این فضاها با هم یکی و تبدیل به یک دفتر اداری گسترده و مستقل شده­اند و بالاتر از اینها تجهیزات مخابراتی، رسانه و ارتباطات تلفنی و رادیویی قرار دارد.

سیستم امنیتی و تیمی متخصص و کارآزموده در برج مستقر هستند که حریم، امنیت و آرامش ساکنان را تضمین کنند. گشت امنیتی در تمام ساعات شبانه­ روز در داخل و بیرون از ساختمان برج آماده به خدمت است. دسترسی به آسانسورها تحت نظارت دقیق است و ورود و خروج افراد با دوربین­ های مداربسته کنترل می­شود.

طراحی فضاهای داخلی برج هم کار شرکت شیکاگویی اسکیدمور، اؤینگز و مریل است و به سرپرستی نادا آندریک انجام شد. غالب فضا با مصالح شیشه، فولاد و سنگ­های ساب­خورده­ ی تیره­رنگ طراحی شد؛ در کنار تراورتن نقره­ای، دیوارهای گچ ونیزی، فرش­های دست­باف و سنگ به­عنوان کفپوش ­ها. سبک طراحی متأثر از فرهنگ و سنت­ های منطقه و توجه به کلیت برج به­ عنوان یک آیکون جهانی اعمال شد.

متأثر از کانسپت برج و شمای جهانی آن 11 هکتار از محیط پیرامونش به صورت پارکی در ورودی همکف طراحی شد تا هم فضای خوش­ آمدگویی باشد و هم تسهیلات تفریح و تفرج روباز برای ساکنین، کارمندان و بازدیدکنندگان از برج را فراهم آورد. این بخش شامل 6 آب­نما می­شود که شرکت ؤِت (WET) طراحی کرده که سابق بر این طرح دبی فاؤنتِین (به معنی فواره­ی دبی) را انجام داده بود. همچنین این پارک 2 زمین تنیس، یک زمین بازی مخصوص کودکان و یک استخر دارد.